Piekący ból po zewnętrznej stronie uda jest dość częstym problemem, z którym chorzy chodzą od lekarza do lekarza, nie mogąc uzyskać trafnej diagnozy i skutecznego leczenia. Nieleczony ból odbiera radość z przeżywanych chwil.
Drętwienie, mrowienie, pieczenie lub kłujący ból po zewnętrznej stronie uda, zazwyczaj spowodowany jest uciśnięciem niewielkiego nerwu. W uciśniętym nerwie z czasem dochodzi do zmian w jego strukturze, co może powodować nasilenie i utrwalenie cierpienia.
Na szczęście możliwa jest skuteczna terapia, przynosząca ulgę w dolegliwościach, którą można zastosować już na pierwszej wizycie.
Ból po zewnętrznej stronie uda – objawy
Meralgia z parastezjami (łac. meralgia paresthetica) to nieprzyjemne uczucie, często też ból, pieczenie, kłucie lub drętwienie z boku uda, które może skutecznie utrudniać codzienną aktywność. U niektórych osób dotkniętych tym schorzeniem, już nawet niewielki kontakt ze skórą uda może wywoływać nieprzyjemne doznania. Nietrudno sobie wyobrazić, że człowiek z taką dolegliwością, może zacząć bać się zwykłego dotyku.
Charakterystyczne dla meralgii jest pocieranie bolącego miejsca, w celu zobrazowania przez chorego swojego cierpienia.
Również typowe jest to, że ból dotyczy tylko jednego uda i ogranicza się do zewnętrznej jego strony.
Meralgia z parastezjami – najczęstsza przyczyna bólu po zewnętrznej stronie uda
Skóra na przednio-zewnętrznej stronie uda unerwiona jest przez niewielki nerw – nerw skórny boczny uda.
Nerw ten przechodzi w dość ciasnym kanale obok kości miednicy. Bliskość twardej kości oraz niewielka ilość miejsca wokół nerwu powodują, że jest on podatny na uciśnięcie. Uciśnięty nerw ulega zapaleniu, w wyniku czego może dochodzić do powstania nieprawidłowych impulsów nerwowych, które powodują ból.
Przy braku leczenia oraz jeżeli ucisk trwa dłuższy czas, może dochodzić do nieodwracalnych zmian w strukturze nerwu, przez co ból lub zaburzenia czucia mogą się utrwalić. Dlatego ważne jest zastosowanie skutecznego leczenia.
Inne przyczyny
– Przepuklina krążka m-k na poziomie L4/L5 – ból zazwyczaj promieniuje od pleców,
– przepuklina pachwinowa – ból w obrębie pachwiny,
– choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego – ból w pachwinie nasilający się przy ruchach; może występować również ograniczenie ruchomości.
W bardzo rzadkich przypadkach ból w przednio-zewnętrznej stronie uda może być spowodowany również zmianami nowotworowymi i zapalnymi.
Jakie badania warto wykonać w przypadku piekącego bólu po zewnętrznej stronie uda?
Do rozpoznania meralgii z parastezjami i rozpoczęcia leczenia zazwyczaj nie są potrzebne żadne dodatkowe badania. Lekarz z doświadczeniem w leczeniu bólu i chorób kręgosłupa, po uważnym wysłuchaniu pacjenta oraz dokładnym zbadaniu, zazwyczaj jest w stanie postawić prawidłową diagnozę. Już na pierwszej wizycie możliwe jest zastosowanie leczenia, które pozwoli na skuteczne uwolnienie od bólu.
W przypadku podejrzenia, że ból może mieć inną przyczynę niż sam ucisk nerwu, lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak:
- RTG miednicy i stawów biodrowych,
- USG jamy brzusznej,
- MR odcinka lędźwiowego kręgosłupa,
- MR miednicy.
Badanie USG pozwala na ocenę i pomiar nerwu w miejscu, gdzie najczęściej ulega on uciskowi. Zazwyczaj jest ono wykonywane w trakcie wizyty, daje także możliwość zastosowania skutecznego i szybkiego leczenia.
Meralgia – leczenie
Zdarza się, iż dyskomfort lub piekący ból zewnętrznej strony uda ustępuje samoistnie. Jeżeli ból się utrzymuje lub często nawraca, ważne jest ograniczenie ucisku na nerw.
Modyfikacja stylu życia
Poprawę można osiągnąć unikając noszenia ciasnej garderoby (np. ciasno zapiętego paska do spodni).
W przypadku, gdy występuje nadwaga, bardzo ważna jest też redukcja masy ciała, która dodatkowo pozwala zmniejszyć ryzyko poważnych chorób ogólnoustrojowych oraz zmian zwyrodnieniowych stawów i kręgosłupa.
Leczenie farmakologiczne
Lekami, które używa się zazwyczaj jako pierwsze, są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (np. dostępne w aptekach bez recepty). Nie działają one jednak zbyt dobrze na ból neuropatyczny, spowodowany uszkodzeniem nerwu. Leki, działające na taki ból (objawiający się między innymi pieczeniem) są dość silne i niestety posiadają wiele działań niepożądanych.
Zabiegi bezoperacyjne – zastrzyk, PRF
Można całkowicie uniknąć leczenia farmakologicznego lub znacząco zmniejszyć ilość branych tabletek, stosując zastrzyki w okolicę nerwu.
Zastrzyki pozwalają zmniejszyć obrzęk wokół nerwu, jak również, w niektórych przypadkach, pozwolić na uwolnienie nerwu z potencjalnych zrostów. Zmniejszenie obrzęku i zapalenia wokół nerwu powoduje zmniejszenie ucisku, a przez to mniejszą wrażliwość nerwu i ustąpienie bólu. Wykonywanie zabiegu pod kontrolą USG pozwala na bardzo dokładne podanie leku wokół nerwu.
W przypadku, gdy ból nawraca, możliwe jest również zastosowanie termolezji pulsacyjnej (PRF) nerwu skórno-bocznego uda. Polega to na specjalnym podgrzaniu nerwu, co powoduje zmiany w jego strukturze, a w efekcie skutkuje zniwelowaniem lub znacznym ograniczeniem bólu.
Podsumowanie
Meralgia paresthetica często przechodzi samoistnie. Niestety złe leczenie może powodować utrwalenie się dolegliwości oraz naraża na przewlekłe cierpienie.
Na szczęście, doświadczony lekarz, w dobrze wyposażonym gabinecie, może szybko i skutecznie uwolnić pacjenta od bólu.
Autor: Justyn Ksawery Kordecki
