Choć nie występuje tak często jak szyjna i lędźwiowa, dyskopatia kręgosłupa piersiowego jest dość powszechną przyczyną wizyt pacjentów u lekarza od kręgosłupa. Nazwa schorzenia opisuje zmiany zwyrodnieniowe i patologiczne krążka międzykręgowego, w tym przepuklinę i dehydratację dysku. Ze względu na lokalizację dyskopatii piersiowej, jej objawy mogą przypominać symptomy schorzeń narządów wewnętrznych, dlatego istotna jest właściwa diagnostyka oraz sprawne wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Co to jest dyskopatia piersiowa?
Dyskopatia piersiowa to schorzenie kręgosłupa, polegające na zwyrodnieniu krążka międzykręgowego w odcinku piersiowym. Proces ten obejmuje zmiany strukturalne i funkcjonalne w obrębie dysku, co może prowadzić do bólu pleców, ograniczenia ruchomości oraz objawów neurologicznych.
Dyskopatia odcinka piersiowego – etapy
Dyskopatia odcinka piersiowego może rozwijać się w 5 etapach:
- Degeneracja krążka międzykręgowego –to początkowe stadium procesu zwyrodnieniowego, w którym dochodzi do postępującego zużycia i mikrouszkodzeń struktury dysku. Krążek jest coraz mniej elastyczny, stopniowo traci swoje zdolności amortyzacyjne, a jego podatność na uszkodzenia się zwiększa.
- Dehydratacja krążka międzykręgowego –na tym etapie obserwuje się utratę wody z jądra miażdżystego, co prowadzi do zmniejszenia wysokości dysku i jego zdolności do pełnienia funkcji ochronnych. Dehydratacja powoduje, że dysk staje się mniej sprężysty i bardziej podatny na przeciążenia oraz mikropęknięcia.
- Wypuklina dysku (protruzja) – jądro miażdżyste przesuwa się w kierunku zewnętrznych warstw pierścienia włóknistego bez jego przerwania. Dysk zaczyna uwypuklać się do kanału kręgowego, co może wywoływać ucisk na sąsiadujące struktury nerwowe.
- Przepuklina dysku (ekstruzja) –pierścień włóknisty zostaje przerwany, a fragment jądra miażdżystego przemieszcza się poza granicę krążka. Może to prowadzić do znacznego ucisku na rdzeń kręgowy lub korzenie nerwowe, powodując intensywny ból oraz objawy neurologiczne.
- Sekwestracja dysku – to najbardziej zaawansowane stadium, w którym fragment jądra miażdżystego odrywa się i przemieszcza w obrębie kanału kręgowego jako wolny fragment (tzw. sekwestr). Stan ten często prowadzi do poważnych objawów neurologicznych, takich jak niedowłady, zaburzenia czucia czy dysfunkcja narządów wewnętrznych.
Dyskopatia piersiowa ICD 10
W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób ICD dyskopatia piersiowa nie występuje jako odrębna jednostka chorobowa. Zwykle stosuje się bardziej ogólne oznaczenie ze wskazaniem na konkretny odcinek kręgosłupa w postaci: M54.6 Ból kręgosłupa piersiowego.
Specjaliści posługują się również oznaczeniem M51.3 Inne określone zwyrodnienia krążków międzykręgowych.
Dyskopatia piersiowa – przyczyny
Do przyczyn dyskopatii piersiowej możemy zaliczyć:
- związane z wiekiem procesy zwyrodnieniowe układu kostno-stawowego, przez które krążki międzykręgowe są bardziej podatne na uszkodzenia,
- długotrwałe i częste obciążenia kręgosłupa (np. praca siedząca, wykonywanie gwałtownych ruchów, ciężka praca fizyczna),
- nieprawidłowe podnoszenie ciężkich przedmiotów,
- predyspozycje genetyczne do szybszego zużywania się krążków międzykręgowych,
- nieprawidłowa postawa ciała, która powoduje nierównomierny ucisk na krążki międzykręgowe,
- urazy kręgosłupa,
- otyłość.
Dyskopatia piersiowa – objawy
Dominującym objawem w przebiegu dyskopatii piersiowej jest ból w odcinku piersiowym na poziomie zmienionego chorobowo kręgu. Ból ten może wynikać m.in. z ucisku przepukliny na worek oponowy, który chroni rdzeń kręgowy i z dehydratacji krążków międzykręgowych.
Jeśli okaże się, że w przebiegu dyskopatii doszło do powstania przepukliny kręgosłupa piersiowego, która uciska korzenie nerwowe – może pojawić się ból opasający. Wówczas przechodzi on od kręgosłupa do dołu w kierunku żeber.
Zdarza się również, że dyskopatia piersiowa generuje ból w klatce piersiowej i brzuchu, przypominając choroby sercowe lub kamicę pęcherzyka żółciowego. W zaawansowanym stadium (gdy wystąpi sekwestracja dysku) u pacjentów mogą wystąpić także objawy neurologiczne w postaci paraliżu nóg.
Inne objawy dyskopatii piersiowej, które mogą wystąpić to:
- ból występujący w trakcie głębokiego wdechu,
- ograniczenie ruchomości klatki piersiowej podczas oddychania,
- ograniczona ruchomość odcinka piersiowego podczas próby pochylenia i rotacji,
- pogłębienie kifozy piersiowej,
- drętwienie i mrowienie okolicy żeber i klatki piersiowej,
- wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych w odcinku piersiowym.
Dyskopatia kręgosłupa piersiowego – leczenie
Leczenie dyskopatii piersiowej zależy od stadium dyskopatii piersiowej.
W początkowych stadiach dyskopatii oraz wtedy, gdy objawy nie są poważne, leczenie polega na zastosowaniu metod zachowawczych. Należą do nich:
- fizjoterapia,
- ćwiczenia,
- wprowadzenie zdrowych nawyków ruchowych,
- unikanie przeciążeń,
- farmakoterapia.
Dyskopatia kręgosłupa piersiowego – zastrzyki nadtwardówkowe
Jeśli leczenie zachowawcze dyskopatii piersiowej okaże się nieskuteczne, a objawy nie ustępują lub się nasilają, warto rozważyć bezoperacyjne leczenie kręgosłupa w postaci zastrzyków nadtwardówkowych. Wykonuję je w gabinecie w Warszawie, najczęściej u pacjentów z wypukliną lub przepukliną, gdy w odcinku piersiowym dochodzi do ucisku na struktury nerwowe lub worek oponowy.
Zastrzyki nadtwardówkowe są celowane bezpośrednio w ognisko bólu pod kontrolą fluoroskopii. Wygaszają stan zapalny i obrzęk, a także przywracają nerwom możliwość regeneracji.
Leczenie operacyjne dyskopatii piersiowej
Nie poraz pierwszy chciałbym zaznaczyć, że leczenie operacyjne dyskopatii jest ostatecznością. Dyskopatia piersiowa wymaga operacji najczęściej dopiero wtedy, gdy pojawiają się zaawansowane objawy neurologiczne.
Do głównych zabiegów operacyjnych należą:
- Mikrodiscektomia – polega na usunięciu fragmentu krążka międzykręgowego, który uciska nerwy lub rdzeń kręgowy. Operacja wymaga wykonania niewielkiego nacięcia z użyciem mikroskopu lub endoskopu, co minimalizuje uszkodzenie tkanek i skraca czas rekonwalescencji.
- Laminektomia – polega na usunięciu fragmentu łuku kręgu w celu poszerzenia kanału kręgowego i zmniejszenia ucisku na rdzeń kręgowy lub korzenie nerwowe. Stosuje się ją w przypadkach znacznego zwężenia kanału kręgowego (stenozy) powodującego silne objawy neurologiczne.