Znacznie lepiej jest zapobiegać atakom bólów głowy niż być zmuszonym je znosić i leczyć. Aby im zapobiegać musimy najpierw poznać ich przyczyny.
Część ataków jest wywoływana przez pewne opisane niżej czynniki i sytuacje (ang. triggers), na przykład stres lub brak snu.
U każdego powody bólów głowy mogą być inne, dlatego należy uważnie obserwować reakcje swojego organizmu. Ich zapisywanie w dzienniku bólu ułatwia identyfikację czynników odpowiedzialnych za ból i unikanie ich w przyszłości.
Czynniki sprzyjające bólowi głowy
Składniki diety
Bóle głowy, w szczególności migrenowe mogą być prowokowane poprzez następujące składniki diety:
- Glutaminian sodu (ang. monosodium glutamate – MSG), dodawany do wielu wysoce przetworzonych potraw. Jest on szeroko stosowany w kuchni orientalnej (chińskiej, wietnamskiej).
- Żółty ser
- Gluten – u niektórych ludzi występuje nadwrażliwość na gluten. W takich przypadkach jego wyeliminowanie z diety może wyleczyć z bólów głowy.
- Kofeina – jeżeli ktoś pije dużo kawy, napad bólu może pojawić się po nagłym zaprzestaniu jej spożywania.
- Alkohol może powodować ból głowy, który rozpoczyna się w trakcie picia lub na kacu. Ważne jest, aby zaobserwować, który rodzaj alkoholu powoduje ból. Z reguły najlepiej tolerowana jest czysta, dobrej jakości wódka, gdyż za ból głowy odpowiedzialny jest nie tyle sam alkohol, ale kongenery (ang. congeners) czyli inne substancje, które powstają w czasie fermentacji.
Głód
Głód, szczególnie połączony ze spadkiem poziomu glukozy (cukru) może wywołać napad bólu głowy. Dlatego warto mieć stałe godziny posiłków. Należy też unikać pokarmów o wysokim indeksie glikemicznym, czyli takich, które szybko podnoszą poziom cukru krwi. Spożywanie takich pokarmów prowadzi do tak zwanej huśtawki glikemicznej, czyli gwałtownych wahań poziomu glukozy, co może powodować bóle głowy, niepokój, drżenie rąk oraz pogorszenie koncentracji. Dieta powinna zawierać potrawy o niskim indeksie glikemicznym, których przykładem jest kasza gryczana, dzięki czemu poziom glukozy we krwi pozostaje względnie stały.
Stres
Stres i napięcie emocjonalne może prowadzić do napadu bólu głowy, zwłaszcza napięciowego lub migreny. Trudno jest go zupełnie wyeliminować z życia, ale jest możliwe zmniejszenie jego natężenia. Wbrew temu co nam się często wydaje, to w jaki sposób reagujemy na świat zewnętrzny jest w dużej mierze naszym wyborem i to głównie od nas zależy jak mocno się stresujemy.
Przewianie
Przewianie, szczególnie twarzy, głowy i karku dość często prowadzi do ataku bólu głowy. Należy unikać stania w przeciągu oraz wychodzenia na zewnątrz z mokrą głową.
Nieregularny sen
Zbyt krótki lub zbyt długi sen może prowadzić do bólu głowy. Najlepiej mieć stałe godziny snu, niezależnie od dnia tygodnia.
Zapachy
Część zapachów może prowokować napady migreny. Za ból głowy są przede wszystkim odpowiedzialne sztuczne, silne zapachy obecne w następujących substancjach:
- Perfumy
- Odświeżacze powietrza
- Kosmetyki
- Środki czystości
- Rozpuszczalniki do farb
Ksenoestregeny
Kobiety częściej niż mężczyźni chorują na migrenę. Prawdopodobnie ma to związek z żeńskimi hormonami – estrogenami. Obecnie w środowisku znajduje się wiele substancji chemicznych, które działają podobnie jak estrogeny. Mogą one nasilać bóle głowy, ale również zaburzać równowagę hormonów płciowych w organizmie. Są obecne w pokarmach, ale najbardziej niebezpieczne są te, które wchłaniają się przez skórę. Główne źródła ksenoestrogenów to:
- plastik
- kosmetyki
- paragony
- niesfermentowana soja
- środki ochrony roślin
Nieprawidłowa postawa ciała
Nieprawidłowa postawa ciała jest źródłem wielu dolegliwości, wśród których częsty jest ból z tyłu głowy. Zaburzenia postawy, szczególnie podczas długiego siedzenia przed komputerem prowadzą do nadmiernego napięcia mięśni, ścięgien oraz więzadeł, co może prowadzić do bólu. Dlatego też należy zwracać baczną uwagę na ergonomię pracy.