Przewianie, zwane również zawianiem to zespół objawów pojawiających się po przebywaniu w strumieniu zimnego powietrza. Najczęściej przewianie objawia się bólem szyi, pleców, głowy lub przeziębieniem.
Przewianie – przyczyny
Do przewiania dochodzi po oddziaływaniu strumienia zimnego powietrza na skórę, zwłaszcza kiedy jest ona goła, wilgotna lub mokra. Typowe sytuacje prowadzące do zawiania to:
- Wędrówka w deszczową i wietrzną pogodę
- Stanie w przeciągu
- Przebywanie pod intensywnym nawiewem klimatyzacji, zwłaszcza kiedy jesteśmy spoceni
- Jazda z otwartym oknem
- Zdjęcie spoconego ubrania i przebywanie na wietrze bez koszulki
Do powstania podobnych objawów może też prowadzić spanie na zimnej podłodze, lub wskoczenie do zimnej wody w upalną pogodę.
Przewianie – objawy
Dolegliwości pojawiają się od kilku godzin kilku dni po owianiu lub wychłodzeniu. Z reguły w miejscu oddziaływania zimnego wiatru pojawia się ból. Mogą pojawiać się też symptomy przeziębienia. Najczęściej pojawią się objawy przewiania szyi i karku, ucha, głowy, twarzy, barku oraz pleców.
Przewianie szyi i karku
Objawem przewiania szyi i karku jest ból szyi i karku, który czasem promieniuje do promieniujący do ramienia i ręki. Taki ból może być wywołany przez rwę barkową. Pacjenci z rwą barkową i przepukliną kręgosłupa szyjnego dość często podają, że ich dolegliwości były poprzedzone zawianiem, na przykład jazdą przy otwartym oknie. Przewianiu szyi często towarzyszy skurcz mięśni, który może powodować kręcz szyi.
Przewianie ucha
Objawy przewiania ucha to ostry, kłujący ból, uczucie zatkania ucha, czasem zaburzenia równowagi i podwyższona temperatura. Takie objawy należy skonsultować z lekarzem, gdyż czasem wskazane jest leczenie antybiotykiem.
Przewianie głowy – pulsujący ból głowy po przewianiu
Przewianie głowy może prowadzić do ataku bólu głowy. Mogą to być pulsujące bóle migrenowe umiejscowione w skroni lub bóle z tyłu głowy. Pulsujący ból głowy po przewianiu pojawia się kilka lub kilkanaście godzin po staniu w przeciągu. Ból najczęściej pulsuje w skroni i nasila się przy najmniejszym wysiłku i chodzeniu. Pomaga leżenie w ciemnym i cichym pomieszczeniu. Z czasem mogą się dołączyć nudności i wymioty. Z reguły pomagają leki przeciwbólowe dostępne bez recepty, które należy przyjąć jak najszybciej od wystąpienia pierwszych objawów przewiania głowy. Pulsujący ból głowy po przewianiu może pojawiać się u osób, które odruchowo zaciskają zęby lub zgrzytają zębami podczas snu (bruksizm). W skroniach czasem można wyczuć bolesne zgrubienia w mięśniach. W takich wypadkach pomaga leczenie zastrzykami do punktów spustowych lub leczenie toksyną botulinową.
Przewianie pleców
Ból pleców na dole może pojawiać się po przewianiu, szczególnie gdy skóra pleców jest spocona lub mokra od deszczu. Ból w części przypadków promieniuje do nogi i może być wtedy wywołany przez rwę kulszową. Znane mi są przypadki pacjentów, u których przepuklina kręgosłupa i rwa kulszowa pojawiły się po przemoczeniu przez deszcz lub po wejściu do zimnej wody w upalny dzień. Ból pleców po przewianiu często jest też potocznie nazywany zapaleniem korzonków.
Przewianie barku
Objawy przewiania barku to sztywność i ból barku (kod ICD-10: M54.12). Czasami objawy pochodzą z samego barku, ale mogą też promieniować z szyi lub z mięśni. Jeśli objawy przewiania nie ustępują, należy zgłosić się do lekarza. Zawianie może powodować również bóle innych stawów, ale przewianie barku jest najczęstsze.
Przewianie twarzy i dziąseł
Przewianie twarzy niektórzy pacjenci kojarzą z późniejszym wystąpieniem bólu twarzy, dziąseł lub porażeniem nerwu twarzowego.
Ból twarzy i dziąseł
Przyczyn takiego bólu po przewianiu może być bardzo wiele. Ból może pochodzić z zapalenia nerwu trójdzielnego i jest wtedy pacjent odczuwa silne kłucie, przypominające dźgnięcie nożem. Może to powodować ból twarzy, dziąseł i zębów. W części przypadków przewianie może powodować skurcz mięśni aktywować punkty spustowe twarzy. Taki ból należy skonsultować z lekarzem, gdyż zdiagnozowanie jego przyczyny nie jest proste.
Paraliż twarzy po przewianiu
Paraliż twarzy po przewianiu, to porażenie nerwu twarzowego pojawiające się po przewianiu twarzy i ucha. Objawia się ono osłabieniem siły mięśni twarzy po jednej stronie. Może dojść do opadania kącika ust, a nawet do niemożności zamknięcia oka.
Objawy przeziębienia
Objawy przeziębienia, czyli objawy rzekomo grypowe często pojawiają się po przewianiu. Zalicza się do nich uczucie ogólnego rozbicia, katar, bóle mięśni. Czasem pojawia się osłabienie oraz uczucie zimna.
Dlaczego przewianie powoduje dolegliwości?
To, w jaki dokładnie sposób przewianie prowadzi do powstania dolegliwości nie zostało jeszcze dokładnie zbadane przez naukę. Pewne jest jednak to, że wielu pacjentów wiąże swoje dolegliwości z uprzednim owianiem przez zimne powietrze.
Poniższa teoria jest oparta na mojej wiedzy teoretycznej oraz doświadczeniu klinicznym.
Zimne powietrze, zwłaszcza wiejące na wilgotną skórę powoduje miejscowe wychłodzenie. Organizm reaguje na to skurczem mięśni, które dodatkowo w niższej temperaturze stają się mniej elastyczne oraz łatwo ulegają naderwaniu. W mięśniach mogą powstać lub zostać pobudzone małe, bolesne zgrubienia zwane punktami spustowymi. Przewianie może też powodować zmiany w całym organizmie, prowadząc do nasilenia stanów zapalnych co objawia się między innymi bólem stawów, kręgosłupa oraz mięśni.
Przewianie – leczenie. Sposoby na przewianie
Jeżeli objawy są silne lub nie mijają po kilku dniach należy zgłosić się do lekarza. Najważniejsze w leczeniu przewiania są:
- Unikanie oddziaływania zimna, zwłaszcza zimnego wiatru. Niekiedy długotrwające dolegliwości mijają po wprowadzeniu prostych zmian. U pewnego młodego mężczyzny dokuczliwy ból barku całkowicie ustąpił, kiedy zaczął on spać w piżamie.
- Przez krótki czas można przyjmować dostępne bez recepty niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne.
- W pewnych przypadkach pomaga miejscowe zastosowanie ciepła, nagrzewanie bolącej okolicy. Jednak przed zastosowaniem takiego leczenia należy skonsultować się z lekarzem.
- W ciężkich przypadkach zawiania, w których dolegliwości pochodzą ze strony rwy kulszowej lub barkowej lekarz może zarekomendować zastrzyki nadtwardówkowe.
- Jeżeli w mięśniach obecne są bolesne zgrubienia lub struny, czyli punkty spustowe, pomaga ich neutralizacja za pomocą specjalnych zastrzyków.
