Silny ból głowy może mieć różne przyczyny. Pulsujący ból głowy w skroniach to częsty objaw migreny. Częste są też ból głowy z tyłu i napięciowy ból głowy. Ból może być chorobą samą w sobie lub być objawem innych schorzeń. Istnieją sytuacje, kiedy ból jest objawem groźnych schorzeń i należy wtedy pilnie skontaktować się z lekarzem.
Przyczyny bólu głowy
Aby móc postawić odpowiednią diagnozę bólów głowy, konieczne jest rozpoznanie czynników, które je wywołują. Jakie mogą być przyczyny bólu głowy?
- napięcia mięśniowe w obrębie szyi i karku
- stres
- niewłaściwa postawa ciała np. od długotrwałego siedzenia przed komputerem
- odwodnienie
- niewystarczająca ilość snu
- nieodpowiednia dieta
- kontuzje i urazy
- zmiany pogody
- alergie
- migrena
- infekcje
- nadciśnienie tętnicze
- problemy z zatokami
Rodzaje bólu głowy
Międzynarodowe Towarzystwo Bólu Głowy wskazuje, że obecnie mamy sklasyfikowanych ponad 280 rodzajów bólu głowy. Można dokonać ich podziału w następujący sposób:
- pierwotne bóle głowy, do których zaliczają się: migrena, bóle głowy typu napięciowego, trójdzielno-autonomiczne bóle głowy, czyli charakteryzujące się krótkim czasem trwania i występowaniem dodatkowych objawów
- wtórne bóle głowy, które są następstwem toczących się procesów wewnątrzczaszkowych lub chorób ogólnoustrojowych, często powiązanych z chorobami układu nerwowego.
- bolesne neuropatie nerwów czaszkowych, inne bóle twarzy i inne bóle głowy.
I. Migrena
Migrena to napadowy pulsujący ból głowy w skroniach z lewej lub prawej strony. Często pojawia się też ból oczu. Atakowi migreny towarzyszą nudności i wymioty. Każda aktywność fizyczna, na przykład chodzenie, a nawet myślenie nasila dolegliwości. Ulgę przynosi leżenie w ciemnym miejscu. Częste migreny mogą przechodzić w codzienny lub ciągły ból głowy.
Atak migreny może być poprzedzony przewianiem głowy i twarzy.
Migrena szyjna jest wywołana zmianami w kręgosłupie szyjnym i jej leczenie powinno uwzględniać terapię kręgosłupa.
Migrena z aurą charakteryzuje się objawami poprzedzającymi napad bólu głowy. Najczęściej są to zaburzenia widzenia w rodzaju pojawiających się w polu widzenia zygzaków.
II. Napięciowe bóle głowy
Napięciowy ból głowy jest bardzo częsty i uciążliwy. Najczęściej jest obustronny i przypomina obręcz uciskającą czaszkę. Bóle mogą być częste i nasilać się w sytuacjach stresowych. Najczęściej nie jest to ból pulsujący. W mięśniach skroni i żuchwy często można wybadać bolesne w dotyku zgrubienia i pasma. Są to najczęściej mięśniowo powięziowe punkty spustowe. Często można je również znaleźć w okolicy karku, górnych pleców i łopatek.
III. Ból głowy z tyłu
Ból głowy z tyłu, z lewej lub prawej strony, lub obustronny ból karku i tyłu szyi jest coraz częstszy. Ma on związek z pochylaniem głowy do przodu podczas używania smartfonów oraz nieprawidłowej postawie przed komputerem, szczególnie przy pracy z laptopem. Ból głowy z tyłu jest często szyjnopochodny, czyli jego przyczyną są zmiany w stawach lub dyskach kręgosłupa szyjnego. Ból ten może promieniować do przodu w okolicę czoła i oka. Mogą mu towarzyszyć zawroty i mdłości oraz szum w uszach.
Jakie badania należy wykonać, gdy często boli głowa?
Rozpoznanie przewlekłego bólu głowy rozpoczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego oraz badania fizykalnego, w tym oceny neurologicznej. Najważniejsze jest, aby pacjent dokładnie przedstawił swoje objawy i historię dolegliwości bólowych, co pozwoli lekarzowi na właściwe zdiagnozowanie problemu. Lekarz może zalecić także wykonanie badań krwi w celu oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W niektórych przypadkach specjalista wystawia skierowanie na wykonanie badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa głowy. Często pozwala to dostarczyć istotne informacje o przyczynach bólów głowy. W zależności od konkretnego przypadku może być konieczne wykonanie dodatkowych badań.
Jak wygląda leczenie bólu głowy?
Sposób leczenia bólu głowy może się różnić w zależności od przyczyny. Poznaj metody leczenia najpopularniejszych rodzajów bólu.
Migrena – leczenie
Leczenie migreny opiera się na specjalnie dobranych lekach, które mogą albo zapobiegać atakom lub je przerywać. Należy również unikać czynników, które wywołują ataki, na przykład nieregularnego snu, lub nagłego odstawienia picia kawy. Przy częstych migrenach skuteczną ulgę przynoszą zastrzyki z toksyny botulinowej. Zastrzyki do punktów spustowych w skroniach również często przynoszą ulgę w bólach migrenowych.
Napięciowe bóle głowy – leczenie
Leczenie napięciowego bólu głowy polega na stosowaniu leków przeciwbólowych, unikaniu stresu oraz prowadzenie regularnego trybu życia. Jeżeli to nie działa, w moim gabinecie wykonuję zastrzyki do punktów spustowych twarzy, głowy i szyi. Dzięki temu mięśnie się rozluźniają, wypłukane zostają nagromadzone tam metabolity i zneutralizowana zostaje kwasica. Po zastrzykach bardzo ważne jest utrzymywanie prawidłowej postawy ciała, w czym mogą pomóc specjalne ćwiczenia.
Ból z tyłu głowy – leczenie
Leczenie bólu z tyłu głowy musi być nakierowane na przyczynę. Czasami aby usunąć objawy wystarczy poprawić postawę. W innych przypadkach trzeba wykonać blokadę nerwu podpotylicznego lub stawów kręgosłupa szyjnego.
- Smith J. H., Purdy, R. A., & Robbins, M. S., Localization in headache medicine: A systematic approach to diagnosis. Headache, 2023 63(8), 1183–1185
- Fliciński J., Żarowski M., Steinborn B., Nowa klasyfikacja Międzynarodowego Towarzystwa Bólów Głowy. Różnice i podobieństwa między ICHD-3 beta i ICHD-2. Neurol. Dziec., 2014; 46: 39–44
- Robbins M. S., Diagnosis and Management of Headache: A Review, „JAMA” 2021, t. 325, nr 18, 1874–1885